ИСКАЖУВАЊЕ НА ДИМИТАР БЛАГОЕВ ЗА НАРОДНОСТА НА МАКЕДОНЦИТЕ ПРЕД БУГАРСКИОТ ПАРЛАМЕНТ ВО 1917 ГОДИНА*

Д. Благоев: ...Всушност во Бугарија се водеше една голема борба не за обединувањето, како што велат, на бугарското племе, а за владеењето на едно племе во Бугарија. И таа борба е една од причините за ослободувањето на самата таа бугарска држава. Таа борба се водеше меѓу бугарското племе и словенското племе на Балканскиот Полуостров. Бугарското племе, еден грст, но добро организирано дојде на Балканскиот полуостров и најде едно племе мирно, уште недоразвиено во својата општествена организација, уште кога тоа се наоѓаше во последниот степен на варварство, кога тука што се формираше како сојузи на племиња, за да мине понатака, во периодот на цивизацијата, во нација. И тој поорганизиран дел, кој главно стоеше на едно пониско варварско стопало, грабечки жесток, кој не познаваше никакво одвраќање кон какви да било средства, се нафрли врз словенските племиња да ги завладее. Но тие племиња, и покрај тоа што беа неорганизирани, својата борба ја водеа долго против тоа бугарско племе.

Ј. Сак`зов: Не заборавајте дека тие беа колонии на Византија и нејзинети потчинети.

Д. Благоев: Потчинети,но независни во својот внатрешен живот.

Некој од левицата: Не ја заборавајте историјата.

Д. Благоев: Која историја? Таа ли, која вие ја фалсификуате? (смеа) Таква историја ние не ви признаваме. Ние гледаме како е стварноста. Факт е г. г. народни претставници дека имало голема борба меѓу бугарските и словенските племиња на Балканскиот полуостров. И тој процес за кој што ни говори Ј. Сак`зов и кој што го подржуваат и другите не е за обединување на бугарското племе туку за завладување на словенските племиња на Балканскиот полуостров и затоа ние гледаме потиснување на словенските племиња на Балканскиот полуостров што масовно се преселуваат во Византија и Мала Азија, и од друга страна, одат на југ кон Македонија во која имено се запазува долго време словенското племе.

Г. Данилов: Ама вие сте родом од Загоричане.

Д. Благоев: Јас сум родом од Загоричане, меѓутоа јас не сум Бугарин, јас сум Македонец, Македонски Славјанин! (смеа) И како таков ако сакате да знаете, јас сум за Македонија како словенска земја, која ќе има сопствена управа.

Некој од десницата: Што бараш тогаш во Бугарија?

Д. Благоев: Така што процесот за којшто не се говори, е процес за завладување, а не за обединување на бугарското племе... Министерот Х.И. Попов: Како се наречуваат во Загоричане Бугарите?

Д. Благоев: Ако ги прашате, тие се нарекуваат христијани.

Министерот Х.И. Попов: Тие се нарекуваат Бугари.

Д. Благоев: Јас не сакам да навлегувам во таа сфера, но сакам да истакнам какви опасности од ваша гледна точка, од бугарска гледна точка, теории се развиваат во нашата историја, односно за процесот на обединување на бугарското племе....

Министерот Х.И. Попов: Борбите за независноста на бугарската црква највеќе се развија во вашето село и затоа го изгорија.

Д.Благоев: Тоа сосема не е така, а процесот е во завојување на племињата на Балканскиот Полуостров од Бугарите. И ако говориме за историскиот процес, тогаш тој процес и денеска постои, имено бугарското племе да ги завладее местата кои му се неопходни, за да може тоа да излезе на море, за да може на големите водни патишта и Егејското Море. Ете ја смислата на историскиот процес.

Д.Благоев: Јас мислам дека од вас послабо информирани по тие прашања и позабркани глави нема. Особоне вие учителите, којшто секогаш врз тие фалшливи теории сте се воспитувале, воопшто вие не можете да ги разберете тие работи!

С. Костурков: (негодува)

Претседавачот д-р. И. Момчилов: Г Костурков! Ве молам не го прекинувајте ораторот.

Д. Благоев: “Ако вие сте убедени дека во Добружда се Бугари, дека во Мавровско, дека во Македонија се Бугари, дека во Серес, Драма и Кавала се Бугари, зошто вие се плашите од таа формула на рускиот мир.... Ако сте убедени дека некаде има Бугари, зошто вие се плашите да се направи референдум и да видиме што ќе кажат? Зошто се дерет? Значи несигурни сте, значи има нешто што ве тревожи, има некои области, завладеени од вас, кои, ако се подложат, на референдум....” (гласно негодување и прекинување на говорникот)

* Извор: Стенограми од Бугарскиот парламент, Современост, јануари1967, стр.79-81